Corona versnelt neergang van koning auto

Het rijk van koning auto ligt onder vuur. De Belg stelt zijn mobiliteit steeds vaker in vraag, en dat gaat steeds vaker ten koste van de vier rubberbanden. En de coronacrisis heeft die evolutie nog versneld.

 

De gevolgen daarvan blijven niet uit. D’Ieteren, de Belgische importeur van de Volkswagengroep, schrapt 211 van zijn 1.705 banen. ‘De verplaatsingen die de Belg maakt, evolueren steeds meer naar deelwagens of een combinatie van verschillende vervoersmodi’, zegt woordvoerder Jean-Marc Ponteville. Denk daarbij aan pendelaars die openbaar vervoer en deelfietsen combineren, bijvoorbeeld. Of die met de auto naar een station rijden, en dus minder kilometers maken. ‘Ook telewerken is een nieuwe realiteit geworden. Die evoluties hadden we verwacht, maar de pandemie brengt ons op brutale manier in één klap een paar jaar verder in de toekomst.’

 

De eerste negen maanden van dit jaar lag de autoverkoop 24 procent lager dan het jaar voordien. Natuurlijk leidde de coronacrisis tot uitzonderlijk rode cijfers, maar D’Ieteren verwacht niet dat het na de pandemie nog terug als voordien wordt. Bovendien kost ook de switch naar elektrische wagens hen geld, want die hebben een pak minder onderhoud nodig.

 

De eerste negen maanden van dit jaar lag de autoverkoop 24 procent lager dan het jaar voordien

‘Wij hadden voorzien dat een aantal evoluties een impact ging hebben op onze markt’, zegt Denis Gorteman, ceo van D’Ieteren. ‘We hadden nooit verwacht dat die evoluties zich allemaal tegelijk, in één ruk, zouden voltrekken, maar daar leidt de coronapandemie nu toe. Daarom moeten wij sneller dan voorzien maatregelen nemen.’

 

 

Ook experts zijn ervan overtuigd dat onze mobiliteit een transformatie doormaakt, en dat de pandemie daar een katalysator voor is. ‘Onze gewoontes worden door elkaar gegooid’, zegt verkeersdeskundige Willy Miermans. ‘We gaan niet meer dagelijks naar kantoor en vragen ons af wat we digitaal kunnen doen. Dat gaat voor een stuk blijven, en zal een blijvende impact hebben op ons mobiliteitsgedrag.’

 

De professor zegt dat de switch naar multimodaal vervoer ‘een trend is die al een tijdje aan de gang is’, al is dat volgens hem voornamelijk een stedelijk gegeven. ‘Probeer in Zwevezele maar eens aan een deelfiets te komen’, zegt hij. ‘In niet-stedelijke omgevingen zal de auto nog een tijd een belangrijke rol blijven spelen. Daar zal die versnelling niet zo dramatisch zijn.’

 

De afgelopen weken doken er weliswaar berichten op dat meer mensen in de auto kruipen, maar de verklaring daarvoor ligt eerder in de angst die mensen hebben om op het openbaar vervoer besmet te raken, menen experts.

 

 

Wie nog een indicator zoekt voor het afnemende belang van de auto, hoeft maar naar de jeugd van tegenwoordig te kijken, klinkt het intussen bij de Vlaamse Stichting Verkeerskunde (VSV). ‘Toen ik dertig jaar geleden achttien werd, wilde ik mijn rijbewijs’, zegt coördinator Eddy Klynen. ‘De twee tieners die ik in huis heb, zijn daar totaal niet mee bezig.’

 

Cijfers van het VSV ondersteunen die anekdote. Het instituut organiseert in scholen cursussen voor het theoretisch examen om een rijbewijs te halen. Toen er iets meer dan tien jaar geleden mee werd gestart, schreven er zich 40.000 jongeren voor in. Dat aantal is intussen gehalveerd. Mogelijk speelt ook mee dat de cursus intussen betalend is geworden, ‘maar het feit blijft dat jongeren het halen van hun rijbewijs uitstellen’, zegt Klynen. ‘Dat is een Europese trend. En van uitstel komt ook afstel.’

 

Volgens het VSV is vooral de elektrische fiets ‘de echte gamechanger’ in die ommekeer. ‘Mannen die vroeger in leasewagens zaten, zie je nu op snelle speedpedelecs’, zegt Klynen. Het aandeel van de fiets in woon-werkverplaatsingen is tussen 2017 en 2019, dus voor de pandemie, al van 15 naar 18 procent gestegen. ‘Vroeger was fietsen ideologisch gekleurd’, zegt Klynen. ‘Je wilde daar iets mee uitdrukken. Vandaag fiets je omdat je dat logisch vindt. Corona heeft die evoluties allemaal versneld’, zegt hij. ‘Nu is het belangrijk hoe we daar als maatschappij mee omgaan. Als je plaats maakt voor fietsers, dan zullen ze komen. Zullen besturen daarop inzetten? We hebben nu een grote kans.’

 

Die veranderingen nopen bedrijven in de autowereld intussen tot scherpe keuzes. Naast het schrappen van 211 jobs wil D’Ieteren ook haast maken met een investeringsprogramma van 182 miljoen euro. ‘Daarmee willen we inzetten op multimodaliteit’, zegt Gorteman. ‘Wij moeten maken dat we onze klanten oplossingen kunnen bieden waarbij ze nog steeds hun auto kunnen gebruiken, maar dan makkelijker kunnen aansluiten op het openbaar vervoer, en er ook de fiets in kunnen meenemen.’