Carnaval Opwijk springt op de duurzame kar
Sinds de inhuldiging van ‘Prins Jerom’ vorige week zaterdag warmt Opwijk zich op voor het hoogtepunt van haar carnaval: de 22ste Carnavalsstoet op zondag 10 april 2022. En die zal er dankzij de ondersteuning van Ecolife heel wat ecologischer uitzien. Zo doet onder meer de herbruikbare beker, die sinds 2020 verplicht is, voor het eerst haar intrede. En ook op andere vlakken wordt er volop werk gemaakt van een duurzamer carnaval. Sigrid De Backer (Opwijk) en Tina Baert (Ecolife) vertellen hoe deze samenwerking hun verwachtingen overtrof.
Ecolife ontzorgt
Twee jaar geleden sloegen Ecolife en Opwijk de handen in elkaar om het carnaval in de gemeente te verduurzamen. Waarom riepen jullie hiervoor de hulp in van Ecolife?
Sigrid De Backer: Er komt heel wat kijken bij het verduurzamen van een groots evenement als carnaval. Het vereist kennis en know how over impacten, prioriteiten, (nieuwe) milieuwetgeving en duurzame alternatieven. Hoe implementeer je die bovendien voor een evenement waar verschillende partners en beleidsdomeinen bij betrokken zijn? Dat is allemaal niet zo evident en vergt veel denk- en onderzoekswerk. Als kenniscentrum voor ecologische gedragsverandering was Ecolife voor ons de juiste partner. Ze hebben ons volledig ontzorgd en de basis gelegd om op korte en lange termijn stappen vooruit te zetten.
Tina Baert: Zelfs met een gezonde ambitie om aan de slag te gaan blijft de vraag vaak: hoe begin je er aan? En daar komen wij met onze begeleiding aan tegemoet. We bieden gemeenten een houvast om prioriteiten te stellen en stapsgewijs concrete acties te ondernemen. Geen enkel evenement vertrekt van nul. Daarom startten wij altijd van wat al goed loopt: Hoe bouw je daarop verder? Waar zet je dit jaar op in en wat pak je mee naar een volgende editie?
Samen maakten jullie een actieplan op. Welke concrete stappen gaan hieraan vooraf?
Tina: We werkten nauw samen met de gemeenten en het organisatiecomité van carnaval en starten met een analyse van de huidige situatie: hoe duurzaam is het carnaval in Opwijk vandaag al en waar is er ruimte voor verbetering? Concreet vroegen we de gemeente en het comité ruim 100 vragen te beantwoorden over hun aanpak: ruimtegebruik, water- en energieverbruik, catering, materialen en afval, mobiliteit,... De informatie uit die doorlichting vormde de basis voor verdere gesprekken met de gemeente en het organisatiecomité. Al die info hebben we verwerkt tot een adviesnota op maat, waar we per thema concrete acties voorstellen waaruit de gemeente- en het comité kunnen kiezen. We gaven ook aan welke de prioriteiten zijn voor het carnaval.
Herbruikbare bekers én een toekomstplan
Zijn jullie ondertussen al tot concrete oplossingen gekomen? Op welk vlak zal het Opwijks carnaval dit jaar ecologischer zijn?
Sigrid: De grootste vernieuwing is onze keuze voor herbruikbare bekers tijdens de carnavalstoet. Een serieuze uitdaging, want we werken samen met verschillende horecapartners op een openbaar domein dat niet is afgesloten. En dan komen deze vragen naar boven: Wie koopt die bekers aan? Moet alle horeca dezelfde aankopen? Hoe garanderen we de inzameling van lege bekers? Wie wast ze af? Werken met een waarborg is bijvoorbeeld niet mogelijk, want valt in zo’n open ruimte met verschillende horecazaken moeilijk te controleren. Om alles enigszins beheersbaar te houden, hebben we besloten om te werken met zones, waar verschillende horeca één toog delen en de afwas samen bekostigen. Een aantal bekers wordt door de brouwer geleverd, voor extra bekers wordt de vraag aan de gemeente gesteld om tussen te komen.
Tina: En Opwijk kijkt ook naar de toekomst door verder te bouwen op de duurzame reflex die vandaag meer en meer aanwezig is, niet alleen voor carnaval maar voor evenementen in het algemeen. Zo stimuleert de gemeente een duurzamere toeschouwersmobiliteit en een veilige omgeving door onder andere inwoners te stimuleren om met de fiets of het openbaar vervoer te komen. Er worden ook inspanningen gedaan om het afvalbeheer tijdens en na de stoet beter aan te pakken. Bijvoorbeeld door harde snoepjes uit te delen die niet aan de grond blijven kleven en door grote confetti te gebruiken dat makkelijk op te kuisen is met een straatstofzuiger. De uitdaging is om nu ook een duidelijk beleid te ontwikkelen rond acties die vandaag veelal vanuit een buikgevoel worden gerealiseerd én een stapje verder te gaan. Cruciaal hierbij is dat initiatieven door de partners en medewerkers gedragen zijn en zo ook op lange termijn kunnen worden verder gezet. Goede communicatie speelt hierbij een belangrijke rol.
Sigrid: Met de opmaak van ons charter voor een duurzaam carnaval en bij uitbreiding voor duurzame evenementen maken we werk van dat beleid. We ontwikkelen een visie waaraan we concrete acties verbinden. Die koppelen we dan aan voorwaarden voor de partners. Een partner die dit document zal ondertekenen, engageert zich om rekening te houden met onze aanpak. Zo zal een foodtruck zich bijvoorbeeld engageren om een vegetarisch alternatief te voorzien en/of met lokale producten te werken. Horeca vragen we om herbruikbare bekers te gebruiken, een frituur om lokale frietjes te verkopen en onze sponsors om met duurzame gadgets te werken.
Open blik
Jullie klinken allebei erg enthousiast over het verloop van dit traject. Wat maakt deze samenwerking zo geslaagd?
Tina: Een geslaagd project staat of valt met de wil om met elkaar in dialoog te gaan. En dat zat hier helemaal goed. Zowel Sigrid als Davy uit het carnavalcomité durfden met een open blik naar de uitdagingen en oplossingen te kijken. Ze dachten actief mee na over nieuwe mogelijkheden en het comité nam zijn achterban daarin mee. Dat is niet alleen fijn werken, het verhoogt ook de kans op zichtbare resultaten op het terrein.
Sigrid: Vanuit de gemeente waren we bereid om tijd en middelen te investeren in het project. We voelden dat het tijd was voor een ommeslag en wilden als gemeente daarin het voortouw nemen, weliswaar in nauwe samenwerking met de het organisatiecomité.. En voor ons is het resultaat de investering nu al meer dan waard!
Zelf aan de slag?
Ben je benieuwd naar het aanbod van Ecolife? Of wil je gewoon meteen aan de slag met hen? Hier vind je alle info:
-
Verduurzaam je evenement: gemeentevoordetoekomst.be/toolbox/duurzame-lokale-evenementen
-
Wees mee met de nieuwe wetgeving in verband met cateringmateriaal:
gemeentevoordetoekomst.be/toolbox/circulair-cateringmateriaal-lokale-besturen-maken-de-overstap
Met steun van de provincie Vlaams-Brabant begeleidde Ecolife tien gemeenten om een evenement naar keuze alsook het evenementenbeleid te verduurzamen.
